Highlights of Marokko

Bestemming: A. Marrakech (Marokko) , B. Casablanca , C. Rabat , D. Meknes , E. Fès , F. Merzouga , G. Quarzazate , H. Agadir
Periode: september 2006
Vervoer: Vliegtuig en busje
Accommodatie: Hotel
Organisatie: Kras

Mijn vrouw (Gon) en ik (Hans) maakten van 26 september tot 11 oktober 2006 een rondreis door Marokko. De reis van 15 dagen hebben we via Kras reizen geboekt. Vanuit Zaandam vertrokken we naar Schiphol. Het vliegtuig zou om 12.00 uur vertrekken. De vlucht verliep prima, en bij aankomst in Marrakech was er meteen de gelegenheid om geld te wisselen. Daar werden we ook ontvangen door onze reisleidster Maria en de groep. De groep bestond uit 35 mensen, waar we het mee getroffen hadden. De hele reis was de sfeer goed en hebben we veel gelachen en gepraat. Vanuit het vliegveld reden we naar ons hotel in Marrakech: Ayoub. Hier verbleven we 2 nachten.

Marrakech

Vandaag zullen we in Marrakech blijven. We betalen de entree gelden en bijdragen voor de fooienpot aan Maria. Daarnaast krijgen we een stadsgids in de bus, omdat dit verplicht is in Marokko. Maria verteld haar verhaal ook nog, omdat de stadsgids vaak minder goed te verstaan is. We beginnen met een bezoek aan de Mojorelle-tuinen. Het is een prachtig paradijs, met 1800 verschillende soorten cactussen, en 400 palmensoorten. In het midden staat een mooie blauwe villa. Je komt hier heerlijk tot rust.
Na de Mojorelle-tuinen rijden we door naar de Bab Agnaou poort. We wandelen er door en komen dan via smalle straatjes van de Mellah(Joodse wijk), bij de Saadische graven. Deze dateren van de 16e eeuw tot de 18e eeuw.
We houden een pauze, en wandelen daarna door naar het Palais Bahia. Je vindt hier prachtige zalen met mooie plafonds. Als we dit bekeken hebben rijden we een stukje verder met de bus naar het beroemde Jemaa el-Fna plein. We lopen naar de moskee die dateert uit 1147, waar zo'n 20.000 gelovigen in kunnen. Niet-moslims mogen in heel Marokko nergens naar binnen in moskeeën. Één uitzondering is de Hassan II moskee in Casablanca. Na de moskee lopen we door naar de souks. Dit is een straat met allerlei winkeltjes, verdeelt naar ambacht. Je vindt er houtwerk, koperwerk, leer, kruiden en vlees. Het is er erg smal, maar gezellig. Wel oppassen voor brommers, ezels en natuurlijk zakkenrollers. Na de souks hebben we het laatste anderhalve uurtje van de middag vrij. We gaan op een dakterras zitten en hebben prachtig uitzicht over het Jemaa el-Fna plein. Rond 17.00 uur komen er allerlei karren om de hoek vandaan, die tot eetstalletjes worden omgebouwd. Omdat het tijdens onze gehele vakantie Ramadan is, eten de moslims pas na zonsondergang. Ook wij verrekken weer naar het hotel, eten daar en gaan op tijd naar bed.

Vrije dag in Marrakech

De derde dag mogen we zelf invullen, en dat gaan we dan ook doen. In Marrakech rijden 2 toeristenbussen rond, waarbij je voor een vast bedrag de hele dag in en uit kan stappen. Je hebt de blue-line en de red-line. De blauwe lijn doet vooral de buiten route, deze bus pakken wij. We rijden langs de Mojorelle tuinen door na La Palmeraie. Dit is een palmentuin met meer dan 150.000 palmen. Het is ongeveer 120 km² groot, meer een landgoed dus. De bus rijdt gewoon door deze mooie tuin heen. We rijden terug naar het begin punt en stappen na een pauze over op de rode lijn. We stappen uit bij de tuinen van Al Menara, ook dit is weer een groot park met veel fruitbomen, palmen en olijfbomen. In het midden staat een paviljoen, die ooit eens is gebouwd door een Sultan. Na het park nemen we de rode lijn, we stapten uit in het centrum en zijn wat gaan eten. Vervolgens zijn we nog even de souks in geweest, en zonder te verdwalen er weer uit gekomen! We hebben een tijd op een terras gezeten en een tochtje gemaakt in een koets. Nadat we terug kwamen, zijn we weer op het dakterras van de vorige dag gaan zitten. Hier wachtten we op het avond spektakel met alle kraampjes en mensen die gingen eten. De zonsondergang naderde, en alle obers stopte abrupt met werken totdat ze uitgegeten waren. In onze ogen merkwaardig, maar begrijpelijk. Nadat we nog wat gedronken hadden, maakten we een wandeling over het plein. Een geweldige sfeer hier! Na de wandeling gingen we terug naar het hotel, waar we gelijk aan het diner konden beginnen.

Op naar Casablanca

Vandaag de 1e echte rit naar Casablanca. Na geluncht te hebben onderweg komen we rond 15.00 uur 's middags aan in Casablanca. Hier rijden we langs het strand, waar we een vrij uurtje hebben. Daarna rijden we naar de grootste moskee in Casablanca, de Hassan II, om foto's te nemen. Vervolgens reden we naar het hotel, wat niet echt top was, maar wel te doen. Het diner was dit keer wel te doen. 's Avonds gingen we nog even de straat op, waar het heel erg druk was. Oversteken doe je hier ook niet graag trouwens, erg gevaarlijk.

Rondtour in Casablanca

We staan vandaag 7.00 uur op, en vertrekken om 8.30 uur naar de stad. Daar bezoeken we de Medina en de markt. Hier is echter nog weinig te beleven. We gaan terug naar de Hassan II moskee. Er kunnen 25.000 gelovigen in en de minaret is 200 meter hoog! Bijna alles aan dit bouwwerk is met de hand gemaakt. Dit is de enige moskee in Marokko waar wij als niet-moslims in mochten. We hebben dus al het mooie binnen kunnen bewonderen. Dit onder begeleiding van een intelligente vrouwelijke gids. Na de rondleiding vertrekken we naar Rabat.

Rabat

Om 15.00 uur komen we aan in Rabat. We gaan als eerst naar het Koninklijk paleis en vervolgens naar het mausoleum van Mohammed V. Ook dit is weer een erg mooi gebouw. Je kan hier vanaf de balustrade naar beneden kijken, op het graf van de voormalige Koning.
Na het paleis gaan we de medina in. We lopen naar een soort café met een groot terras, dat een mooi uitzicht geeft op de rivier de Wadi Bou Regreg. Ook kan je vanaf hier de zusterstad Saleh zien liggen. Op het terras kunnen we Marokkaanse koekjes kopen. Bij de koekjes zit een soort hoorn met marsepein, die je samen met mintthee kunt gebruiken. Die gelden als echte Marokkaanse lekkernijen. Hierna gaan we naar de souks, die dateert uit de 17e eeuw.
Om 5 uur is het weer tijd terug te gaan naar de bus. We vertrekken dan naar ons volgende hotel. Het hotel ligt in het noordelijke deel van Rabat, gelegen in Kenitra. Hotel Assam ligt echt ergens in de middle of nowhere. Ook het hotel ziet er niet veel belovend uit aan de buitenkant, maar eenmaal binnen ziet het er veel beter uit. Er zijn witte bungalows rond een zwembad en grasveldje.

Romeinse stad Volubilis

We vertrekken vandaag om 8.00 uur naar Volubilis. Dit is een ruïne van een Romeinse stad. Daarnaast is het ook de meest zuidelijk gelegen stad van het oude Romeinse Rijk. We zien heel veel mooie mozaïeken, die vaak nog best goed onderhouden zijn. Vandaag was het mooi weer, maar heel erg heet. Zo stak de toegangspoort wel mooi af tegen die strak blauwe lucht.
Omdat Volubilis op een heuvel ligt, zien we Moulay Idriss al liggen, wat onze volgende stop is. Dit dorp is een Islamitisch heiligdom, Moulay Idriss ligt hier namelijk begraven. Dit is de stichter van een dynastie voor Sultans. Mochten moslims geen geld hebben om een bedevaart naar mekka te maken, dan is dit een vervangend bedevaartsoord. Niet-moslims mogen zich 's nachts niet tussen de muren van de stad bevinden. We mogen hier dus niet blijven overnachten en maken alleen een fotostop, waar ik een mooie panorama foto heb gemaakt.

Meknès, 1 van de 5 Koningssteden

Na te hebben geluncht, gaan we door naar Meknès. Dit is samen met Fes, Marrakech, Casablanca en Rabat 1 van de 5 Koningssteden. We bezoeken hier een bedrijfje waar borduurwerk door kinderen uit het weeshuis wordt gemaakt. Daarna bezoeken we het graf van Sultan Moulay Ismail en rijden we door de beroemde Bab Mansour poort naar de voorraadschuren en paardenstallen.
Hierna hebben we tijd voor een wandeling over het grote plein bij de Bab Mansour poort. Na de wandeling gaan we de bus weer in en vertrekken we naar het volgende hotel in Fes. Dit hotel, Nouzha, is werkelijk een juweeltje. Het ziet er van binnen uit als een paleis. Ook zijn de kamers prima, op het sanitair na. Maar daar laten de meeste (luxe) hotels vaak een steekje vallen in Marokko. We zullen 2 nachten in hotel Nouzha verblijven.

Fes

Vandaag gaan we de stad Fes beter verkennen. We krijgen een nieuwe stadsgids, die zeer duidelijke informatie geeft. Als eerst bezoeken we het Koninklijk paleis. Hierna wandelen we door naar de Joodse wijk Mellah. Het verschil met Marokkaanse wijken is dat de Joodse wijk veel minder naar binnen toe is gekeerd. In de Joodse wijk zitten de ramen en balkons bijvoorbeeld aan de straatkant, in de Marokkaanse wijken zitten ze meestal aan de kant van de binnenplaats.
We stappen weer in de bus en rijden een heuvel op die uitzicht biedt op de stad. Hier vind je naast een grote begraafplaats een aardewerkfabriek. We zien hoe ze potten, fonteinen en tajines maken. Eenmaal in de bus rijden we naar de Medina. We bezoeken de Koranschool met een mooie binnenplaats. Ook krijgen we uitleg over hoe het Arabisch schrift werkt. Na nog een stuk gewandeld te hebben, nemen we een koffie/thee pauze. Na de pauze gaan we verder met onze wandeling door de Medina, die hier uit 4900 straatjes bestaat! Er zit geen logica in, en zijn zeer kronkelig en smal. Bepakte ezels moeten hier ook doorheen lopen. Omdat verdwalen hier een ramp zou zijn, hebben we nu 3 stadsgidsen om iedereen bij elkaar te houden. Daarnaast is dit een Walhalla voor zakkenrollers. Iemand van onze groep is dan ook zo zijn dure digitale camera kwijt geraakt. Compleet met 600 foto's. We werden allemaal weer op scherp gezet, rugzakken werden buikzakken. 
Als je hier loopt, waan je je echt in een andere wereld. Alles ruikt anders en ziet er anders uit. Een belevenis die ik niet snel zal vergeten. We kwamen aan bij ons lunch restaurant, en aten daar de plaatselijke specialiteit: Pastilla. Dit is een soort hartige taart met kipvulling, diverse kruiden, kaneel en nog iets onbekends. Ik vond het zo lekker, dat ik later ergens een kaar met het recept heb gekocht, en later de benodigde kruiden.
Na de lunch volgde er weer een ander hoogtepunt: de bekende leerlooierijen. Je kunt het al van een afstand ruiken. Via een leerwinkeltje komen we op een balkon, waar we een vrij uitzicht hebben op het tafereel. We zien aaneengesloten serie stenen kuipen, waarin mannen staan te stampen in een smerige substantie. De kuipen zijn er in verschillende kleuren. Nog niet zo lang geleden gebruikte men urine voor het kleuren van het leer. Tegenwoordig gebruiken ze een chemisch middel. De stank is enorm, we kunnen een takje mint krijgen om tegen onze neus te houden. Wel is het zo dat deze baan tot een van de beter betaalde banen is in de stad. Ik heb hier veel foto's gemaakt, en ook dit is een van die dingen die ik niet snel zal vergeten. Het is weer tijd om naar het hotel te gaan. We krijgen vanavond een Marokkaanse maaltijd in buffetvorm.

Richting het Atlasgebergte

Vandaag moeten we vroeg op, 6.00 uur worden we gewekt en om 7.30 uur vertrekken we. Vandaag maken we een lange tocht, van ongeveer 300 kilometer. We verlaten het gebied van de Koningssteden en gaan via het Atlasgebergte het zuiden in. Vanaf nu zal de vakantie vooral in het teken staan van natuur.
We gaan als eerste het gebergte in. Daar zie je mooie bossen met cederbomen en kurkeiken. We stoppen bij het plaatje Ifrane, dat in de winter bekend staat als wintersportoord. We rijden weer door en lunchen in Midelt, een voormalig mijnwerkersstadje. We gaan verder en zien een groepje makaken (apen). Deze leven hier in het wild.
Om 17.30 uur zit de rit er op en komen we bij hotel El Ati in Erfoud aan. Een mooi hotel met een mooi zwembad. Na het diner gaan we naar bed.

Vroeg dag, op naar de woestijn

Ik word vandaag zeer vroeg gewekt, 3.30 uur om precies te zijn. Gon blijft bij het hotel. Om 4 uur stap ik in een van de landrovers en gaan we op weg naar de woestijn bij Merzouga. Dit deel van de Sahara heten de Erg-Chebbi duinen. De duinen strekken zich uit over een afstand van 30 kilometer en zijn soms wel 250 meter hoog. De Parijs-Dakar ralley komt hier ook doorheen. Na ongeveer 45 minuten in het donker te hebben gereden komen we aan bij een Berber nederzetting. Hier kan je kiezen tussen 20 minuten lopen of een kameel nemen. Ik kies voor het lopen. Het is ondertussen nog steeds pikkedonker. Na ongeveer 20 minuten lopen gingen we op een willekeurige plek in het zand zitten. Daar was het wachten op de zon die achter de duinen naar boven zou komen. Maar helaas, het werd lichter en lichter en vroegen ons af of dit het nou was. Het bleek dus dat er een wolkensluier boven de horizon zat, waardoor we hem niet zagen. Een echte teleurstelling, maar dat is de natuur. We liepen weer terug en kwamen vervolgens om 7.30 uur aan bij het hotel. Daar hebben we gedoucht en ontbeten. Na het ontbijt stapten we de bus weer in. Na een aantal fotostops komen we aan bij het Tafilalt palmbos, een oase. We kijken er van bovenaf op en maken foto's. Daarna rijden we door naar de Todrakloof. Rotsen aan weerskanten gaan stijl omhoog tot zo'n 300 meter. Aan het eind van de kloof ligt een restaurantje, waar we wat eten.
Na de lunch stappen we in de bus en rijden een stukje verder naar een oase in de Draa-vallei. We maken een wandeling onder leiding van een berbergids. De gids klimt in een boom en plukt er wat dadels uit. Na de wandeling stappen we weer in de bus en rijden we naar ons hotel in Tinerhir.

Kasbah Amerhidi

Vandaag zullen we weer een eindje rijden, een kilometer of 250. We gaan naar Quarzazate. Onderweg stoppen we bij een van de bekendste kasbahs: Kasbah Amerhidi. Deze kasbah staat op de briefjes van 20 en 50 afgebeeld en is privé bezit, maar we mogen erin tegen een vergoeding. Een kasbah is een versterkte woongemeenschap, er wonen doorgaans 1 of enkele families in. De meeste zijn al ruïnes, omdat ze niet goed onderhouden worden door de regering.
We rijden langs een Marabout (graf van een heilige). We gaan erin en krijgen een rondleiding van de beheerder. Na dit bezoek rijden we verder en bij aankomst in Quarzazate gaan we nog even naar een kruidenwinkel. Hier haal ik nog wat kruiden voor in de Pastilla. Na dit bezoek rijden we naar het hotel.

Het Hollywood van Marokko

Om 7.30 uur rijden we aan, eerst naar Zagora en vervolgens naar Tamegrouth. Omdat we dezelfde weg heen en terug moeten rijden, is dit vandaag weer zo'n 330 kilometer. We beginnen met een bezoekje aan de Atlas filmstudio's. Hier worden regelmatig films opgenomen, zoals bijvoorbeeld Asterix en Obelix in Egypte.
We gaan weer verder en gaan door een bergpas heen. Op het hoogste punt, ongeveer 1800 meter, is er een panoramastop. Hier komen meteen Berbers op af, die kameleons en mineraal stenen bij zich hebben. Ook komen er bij de volgende stop dadelverkopers op ons af. Vervolgens zien we dat aan de overkant van de droge rivierbedding, de kasbah Taorirt ligt. Het ziet er uit als een groot fort. We rijden verder en passeren Zagora. Hier stoppen we op de terugweg. Na nog even rijden komen we in Tamegrouth aan. Dit is het meest zuid-oostelijke deel van deze rondreis. We bezoeken een bibliotheek waar zeer oude en zeldzame Islamitische manuscripten liggen. Na dit bezoek maken we een wandeling door wat straatjes, waar je de armoede van dit land kan zien. Er is hier geen water, dat haalde men uit de put, en het wemelde er van de vliegen. We kwamen uit bij een ondergrondse kasbah. Dit omdat het in de zomer wel 50 graden kan worden. We zagen een smederij en een soort pottenbakkers winkeltje. Er stonden mooie spullen, ook met het typerende groen van deze plaats. 

Agadir

Vandaag hebben we weer een lange reis voor de boeg. Ditmaal naar ons hotel in Agadir; Sud Bahia. We zullen daar 3 dagen blijven, tot ons vertrek terug naar Schiphol.
We komen als eerst langs de bekende kasbah Ait Ben Haddou. Deze is zeer groot en bekend doordat hij enkele malen als decor voor een film diende. Hij staat op de werelderfgoedlijst van Unesco en is gedeeltelijk opgeknapt. Voor de kasbah ligt een droge rivierbedding. We steken die over en gaan naar binnen. Deze kasbah is mooi van binnen, maar toch het mooist aan de buitenkant. Je komt hem ook vaak tegen op ansichtkaarten en ook op internet zie je hem vaak als je zoekt naar Marokko.
We gaan weer op weg en komen in Quarzazate nog een kruidenwinkel tegen. Daar stoppen we even om wat kruiden te halen. Hierna begint de lange rit naar Agadir. We stoppen 1 keer om te lunchen, en nog een aantal keer voor een koffiepauze.
Aangekomen in ons hotel frissen we ons op, en gaan we met Maria mee. Zij laat ons een restaurant zien waar je goed kunt eten. Het ligt op de boulevard, en het is inderdaad erg lekker. Ook de koffie smaakte hier erg goed. Hier zullen we de komende dagen nog wel vaker komen.

Relaxen en luieren

De laatste 3 dagen doen we, op luieren bij het zwembad na, niet veel meer. We lopen af en toe nog eens langs de boulevard. Agadir lijkt niet op de andere steden die we gezien hebben. Het doet mij meer denken aan Zuid-Frankrijk. Er is een mooie boulevard met witte huizen en hotels. Een fijn en breed strand en opvallend netjes. Het viel mij namelijk op dat tijdens de rest van de reis het niet bepaald netjes was, overal zwerfvuil. s' Avonds is het erg gezellig op de boulevard, ik zie weinig toeristen en de Marokkanen, ook de jeugd, gedragen zich netjes.
Op de 15e dag kunnen we nog tot ongeveer 16.00 uur op het terras of ergens anders zitten. Dan is het weer tijd om naar huis te gaan. We landen op tijd op Schiphol.