Antieke steden rond Izmir

Bestemming: A. Izmir (Turkije)
Periode: april 2014
Vervoer: Vliegtuig en touringcar
Accommodatie: Hotel

Johan Meeus maakt in april 2014 een prachtige reis langs relicten van antieke steden rond Izmir aan de kust van de Egeïsche zee. De Educatieve rondreis is geboekt bij Reise Service Deutschland (RSD) en ging naar Priëne, Didyma, Pergamon en Efeze.

De Egeïsche kust van Turkije is bezaaid met overblijfselen van antieke Griekse en Romeinse nederzettingen, gesticht voor het begin van de Christelijke jaartelling. Amper honderd kilometer rondom Izmir liggen de resten van minstens tien antieke steden, waarvan Efeze en Pergamon de bekendste zijn. De ruïnes zijn stille getuigen van een bewogen geschiedenis en leveren de nodige bezienswaardigheden. De Turkse Westkust is al eeuwenlang een bedevaartplaats en toeristische trekpleister. Een van de zeven wereldwonderen, genaamd ‘Artemis’, lag vanaf de vijfde eeuw voor Christus in Selcuk bij Efeze. Op die plek staat nu ‘Isa Bey Camii’, een verbouwde antieke tempel. In de 14e eeuw werd de ruïne gered uit de puinhopen van het Hellenistische wereldwonder. Bij de overgang van tempel naar moskee kregen de Korinthische zuilen gezelschap van muren van zandsteen met ‘seldjoekse’ decoraties van druipsteen. Het verhaal gaat dat de apostel Johannes in Efeze zieltjes heeft gewonnen. De Johanneskerk in Selcuk herinnert aan de kerstening en bestaat eveneens uit hergebruikt bouwmateriaal van Artemis.

We zijn van 24 april tot 1 mei 2014 te gast bij RSD. ‘Reise Service Deutschland’ is een touroperator uit München die rondreizen organiseert met een Nederlandstalige begeleiding. Drie uur nadat het chartervliegtuig van Freebird in Schiphol is opgestegen, landt het veilig op het vliegveld van Izmir. Een Nederlandse reisleider van Turkse afkomst staat met een luxe touringcar klaar om het gezelschap langs de monumenten en vindplaatsen te loodsen en er duiding aan te geven. We overnachten in hotels aan het strand. Dat zijn mastodonten met zwembaden van beton en marmer. Het strand is verkaveld, ieder hotel heeft zijn eigen strookje. In april is het zeewater nog te koud om te zwemmen. Een duik in het zwembad ontspant de luie spieren. De slaapkamers en eetzalen zijn uitstekend verzorgd. Het reisgezelschap bestaat uit koppeltjes familieleden en vrienden, van volwassenen tot ouderen. De leergierigheid is groot, men wil weten wat er valt te zien en de bron van overgeleverde verhalen opsporen. Grote indruk maakt de Griekse stadsuitleg van Priëne, met de plattegrond van een welvend schaakbord, de robuuste afmetingen van de Apollotempel Didyma en de steile helling van het theater in Pergamon. Efeze is van ongekende schoonheid. Daar treed je in de voetsporen van de Romeinen.

Langs de Egeïsche kust is ook de afwisseling van stad en landschap heel bijzonder. De eilanden, landtongen en baaien rond Izmir vormen een woongebied van vijf miljoen inwoners en een vakantieoord voor enkele miljoenen toeristen. Aan de stranden en in de voorsteden staan betonkolossen van flats, hotels en kantoren. Fabrieken en bedrijven rukken op richting de snelweg. Uitgestrekte delta’s met tuinbouw, katoen- en fruitteelt steken scherp af tegen heuvelachtige terrassen met wijngaarden en olijfbomen. Op het land zijn boeren en boerinnen actief, gehuld in wijde broeken en strakke hoofddeksels. Er loopt niet veel vee in de wei, slechts sporadisch zie je een verdwaalde schaapskudde. Rondom Izmir verschijnen plastic kassen en velden met intensieve tuinbouw. De uitdijende wereldstad dendert met beton en asfalt over verlaten stranden en archeologische vindplaatsen. We brengen een bezoek aan een boulevard met flats langs het waterfront van Izmir, bijgenaamd Kordon. Daar wordt druk geparadeerd. In de baai gaan vrachtschepen voor anker en monsteren cruiseschepen aan.
Ten zuiden van Izmir liggen de antieke steden Priëne en Didyma, omringd door katoenplantages. Die staan in de winter onder water en worden laat ingezaaid. Priëne is sinds de vierde eeuw voor Christus op de flanken een heuvel gebouwd en heeft het patroon van een schaakbord. De stad was oorspronkelijk Grieks, werd daarna door de Romeinen bewoond en bleef trouw aan de opzet van het raster. Er zijn nog relicten van klassiek Hellenisme te bewonderen, zoals het theater. Boven op de heuvel is de tempel door aardschokken neergehaald en heb je vrij zicht over de vlakte.

In Didyma bezoeken we een immense Apollotempel. Via een lange processieweg, omgeven door imposante beeldhouwwerken, was Didyma verbonden met de havenstad Milete. De bouwval van de Apollotempel (gestart 1100 voor Christus) heeft buitengewoon robuuste pilaren (van twee meter doorsnee en twintig meter hoogte) en dusdanige afmetingen dat gewone stervelingen zich uiterst klein voelen. Het tempelcomplex werd nooit afgebouwd, was ooit in gebruik als kerk, waterreservoir en graansilo, en trekt op dit moment drommen toeristen. Het heilige der heilige was alleen toegankelijk voor priesters. Er staan enkele fraaie beelden uit de processieweg. Die beeldhouwwerken bestonden uit bustes van een meter breed.

Pergamon is een goed bewaarde Hellenistisch stad ten noorden van Izmir, die lang autonoom bleef tijdens de invasie van de Romeinen. Ten tijde van keizer Augustus (van 27 voor tot 14 na Christus) werd deze stad ingelijfd bij het Romeinse Rijk, om vervolgens te worden gekerstend. Houten vlonders beschermen antieke fundamenten. Je struikelt over gedecoreerde stenen. Enkele Griekse bouwsels zijn overeind gebleven, zoals een supersteil theater, waar je word gewaarschuwd voor hoogtevrees.

Efeze vormt het hoogtepunt van de rondreis. Deze antieke stad ten zuiden van Izmir is Grieks van opzet, werd meermalen verwoest en weer opgebouwd. Het is een indrukwekkende nederzetting. Grootse zuilen galerijen en prachtige marmerstraten zijn overgeleverd van de Romeinen. Meerdere bouwwerken staan fier overeind, zoals het centrale stadsplein, de bibliotheek, het theater en het gemeentehuis. In het theater worden concerten opgevoerd, waar tienduizenden bezoekers op afkomen. We maken kennis met enkele vroege vormen van openbare badhuizen, toiletten en villa’s. In Efeze wordt duidelijk hoe men leefde in een Romeinse stad, tot enkele eeuwen na Christus.

De Turkse westkust rond Izmir staat bekend om de zon en het strand tijdens het hoogseizoen. Het is een goed bewaard geheim dat dichtbij het strand uitstekend geconserveerde antieke steden zijn te bewonderen. De toeristische infrastructuur ontsluit het achterland en zorgt ook buiten het seizoen voor lering en vermaak.

Gratis reisvoorstel Turkije

Heb je interesse in een reis naar Turkije? We helpen je graag om deze reis naar jouw wens samen te stellen. Reisbureau Reisgraag.nl scoort een 9+ in reviews, we zijn lid van ANVR, SGR & Calamiteitenfonds en we hebben al meer dan 12,5 jaar ervaring. Vul hieronder jouw wensen in voor jouw vakantie naar Turkije, dan sturen we je gratis een voorstel op maat.