Kannibalisme op Fiji

Kannibalisme wordt ook wel antropofagie genoemd. Dit is het eten van je eigen soortgenoten. In de 19e eeuw was kannibalisme op Fiji nog steeds normaal. Tegenwoordig komt kannibalisme in Fiji niet meer voor. Lees in dit artikel alles over de geschiedenis van kannibalisme in Fiji. 

Kannibalisme

Kannibalisme is het eten van je eigen soortgenoten, bijvoorbeeld een mens die een ander mens opeet of een spin die een andere spin opeet. Er zijn verschillende soorten kannibalisme te onderscheiden. Zo is er sacraal kannibalisme, waarbij kannibalisme meer een rituele functie heeft. Daarnaast is er ook nog profaan kannibalisme. Bij deze vorm van kannibalisme wordt het mensenvlees puur als voedsel gezien. Kannibalisme kan ook nog worden onderverdeeld in endo-kannibalisme en exo-kannibalisme. Endo-kannibalisme is het eten van eigen stamgenoten of verwanten, exo-kannibalisme is het eten van buitenstaanders. Hoewel kannibalisme in de natuur bij dieren vaker voorkomt, heerst er bij mensen een groot taboe op kannibalisme. Toch werd er op Fiji tot niet zo heel erg lang geleden nog aan kannibalisme gedaan. 

Geschiedenis kannibalisme in Fiji

De allereerste bewoners van Fiji vestigden zich rond 1500 in Fiji. Wie daarvoor de oorspronkelijke inwoners van Fiji waren, is onbekend. Rond 1500 leefde het Lapitu volk en de Melanesiërs in Fiji. Voor deze twee stammen was kannibalisme zeer normaal. In de jaren '30 van de 19e eeuw stuurde Groot-Brittannië afgevaardigden om het kannibalisme te stoppen. Kannibalisme kwam vaak voor in tijden van oorlog. Als stammen met elkaar in oorlog waren, doodden zij elkaar en aten ze de vijand op. Uiteindelijk werd kannibalisme aan het begin van de 20e eeuw gestopt. Thomas Baker was een van de Britse missionarissen in Fiji. Hij werd in 1867 vermoord en opgegeten in Fiji. Dit was zijn straf, omdat hij de klem op het hoofd van het dorpshoofd had aangeraakt. Het was destijds verboden om stamhoofden aan te raken. De lederen sandalen van Thomas Baker, die ook werden meegekookt, zijn nog altijd te bewonderen in het Fiji Museum. Hier zijn ook andere voorwerpen te bewonderen die bij het kannibalistische rituelen werden gebruikt. Doordat kannibalisme eerst normaal was op de eilanden van Fiji, werden de eilanden van Fiji eerst ook wel 'de Kannibaaleilanden' genoemd.

Redenen voor kannibalisme

Het is nog altijd precies onduidelijk wanneer en waarom kannibalisme is begonnen. Er wordt gespeculeerd over de redenen waarom een mens een ander mens op zou willen eten. Meestal ging het om een van de volgende vier redenen:

1. Men geloofde dat je door het opeten van een ander mens je de krachten en speciale eigenschappen van een ander mens over nam.
2. Als een mens een geliefde opat, werd de relatie tussen de twee sterker.
3. Het was noodzakelijk om de goden rustig te stemmen en een offer te brengen door het opeten van een ander mens.
4. Na een gewonnen strijd werden de leden van de vijandige stam opgegeten om de vijand te vernederen.

Excuses

In 2003 bood de bevolking van Navosa in Fiji hun excuses aan voor het opeten van Thomas Baker door hun voorouders. Zij geloofden dat hun voorouders vervloekt waren en daarom de verschrikkelijke daad begingen. Tijdens een speciale ceremonie in Fiji, waar de nakomelingen van Thomas Baker ook aanwezig waren, sprak de Minister-President van Fiji over kannibalisme en bood namens de bevolking zijn verontschuldiging uit. De nakomelingen van Thomas Baker kregen als gift tabua. Tabua zijn walvistanden, die in Fiji een hoge waarde hebben. Uit deze gift bleek dat het de bevolking oprecht speet. Wereldwijd kreeg deze ceremonie veel aandacht in de media.

Bewijs voor kannibalisme

In de culturele antropologie wordt er heftig gediscussieerd over kannibalisme. De bewijzen hiervoor zijn onduidelijk. Hoewel er soms wordt aangegeven dat kannibalisme op Fiji voorkwam op grote schaal, is hier te weinig bewijs voor. Thomas Baker is de enige westerling waarvan er bewijs is dat hij daadwerkelijk is opgegeten. Tegenwoordig komt kannibalisme bij mensen op Fiji niet meer voor. Wereldwijd komt kannibalisme ook weinig meer voor, behalve in speciale situaties, zoals in periodes van hongersnood of oorlog.

Fiji is allang niet meer wat het was en bestaat nu vooral uit paradijselijke eilanden met unieke natuur en mooie resorts. We geven je in dit filmpje alvast een indruk.