Cultuur happen in Vilnius

In 2009 mocht de hoofdstad Vilnius zichzelf de culturele hoofdstad van Europa noemen. Elk jaar wordt er een andere culturele hoofdstad verkozen door het Europese Parlement. Ondanks het feit dat Vilnius bekend staat om zijn middeleeuwse karakter, verschijnen er sinds kort steeds meer symbolen van de nieuwe tijd.

Elk jaar een andere culturele hoofdstad

Elk jaar kiest het Europese Parlement een andere culturele hoofdstad. Het doel van het evenement is om de gemeenschappelijke kenmerken en de verscheidenheid te laten zien van de verschillende Europese culturen en er zo voor te zorgen dat de Europese burgers elkaar beter begrijpen en leren kennen. Iedere verkozen stad stelt een cultureel evenementenprogramma op dat de traditionele cultuur, het cultureel erfgoed en de plaats van de stad in het gezamenlijk cultureel erfgoed in de schijnwerpers zet. Ook worden mensen die in de Europese culturele sector werken betrokken bij duurzame samenwerkingen.

Verkozen tot de Europese culturele hoofdstad

In 2009 werden het Litouwse Vilnius en het Oostenrijkse Linz tot de culturele hoofdsteden van Europa benoemd. De nieuwsjaarsviering van dat jaar trok ongeveer 200.000 toeschouwers. Dit is een zeer ongekend aantal voor Litouwse begrippen. Het doel was om het culturele leven in heel Litouwen een “boost” te geven en om nieuwe toekomstige culturele activiteiten te ontwikkelen. Tijdens dit evenement is de bouw van een nieuw cultuurcentrum en de National Art Gallery aangekondigd. Ook werd in dit jaar het 45ste lichtfestival en poëziefestival gehouden. Sinds 2009 is er ook een expositie rond design en kunst in de tijd van het IJzeren Gordijn te bewonderen in het Victoria & Albert Museum.

Het middeleeuwse Vilnius

Tijdens een stadswandeling in Vilnius tref je overal sporen aan van de onstuimige geschiedenis van Litouwen, Letland en Estland. Het rijke middeleeuwse leven is nog duidelijk te zien in het oude stadscentrum van Vilnius. De stad bestaat voor het grootste deel uit bouwwerken in barokstijl. Vilnius is prachtig gelegen aan de Nerisrivier en beschikt over een skyline van katholieke en orthodoxe kerktorens. In de stad kun je heerlijk door de kleine straten zwerven en ontspannen op de terrassen en in goede restaurantjes. Vilnius is een zogeheten 'World Heritage-site', ofwel het heeft een beschermd stadsgezicht. Vanaf de plaats van de voormalige burcht, de Gediminas-heuvel, kun je genieten van een adembenemend uitzicht over de tegenovergelegen oever en het stadscentrum. Deze oever werd altijd gekenmerkt door betonnen Communistische partijgebouwen, maar sinds korte tijd verschijnen er steeds meer glimmende wolkenkrabbers die symbool staan voor de nieuwe tijd.

Generaals in de dierentuin

Het Litouwse Vilnius ontwikkelt snel, net als meer Baltische hoofdsteden dat doen. De ambitieuze en jonge burgemeester van de hoofdstad heeft inmiddels besloten dat Vilnius het centrale zakencentrum van de regio wordt. Zijn grote voorbeeld is Silicon Valley in Amerika. Ook interessant is de omgeving van het Litouwse parlement. Hier kun je een monument aantreffen ter nagedachtenis aan de ontstuimige onafhankelijkheidsstrijd van het jaar 1991. De resten van de barricades tegen de Sovjettroepen zijn hier nog steeds te zien met de originele graffiti en teksten als 'generaals horen thuis in de dierentuin'. In het vroegere gebouw van de KGB kun je een rondleiding krijgen. Verder is ook de Litouwse 'zepelina' een typische klassieker aan de Gedimino Boulevard.