Naar Rusland zonder visum? Pak de boot vanuit Finland

Bestemming: A. Lappeenranta (Finland) , B. Vyborg (Rusland)
Periode: mei 2014
Vervoer: Boot
Accommodatie:

Op het binnendek schuifelt een stevige koffiejuffrouw met een rossige, haast sinaasappelkleurige pony en een maagdelijk wit schort om haar middel van tafel tot tafel om op verzoek haar thermoskan te kantelen. De meeste passagiers staren nog slaperig en bestemmingloos voor zich uit of kijken stilzwijgend hoe de met bomen bedekte eilandjes buiten langzaam, tergend langzaam uit het zicht verdwijnen. Aangekomen bij het voorste tafeltje waaraan een gezelschap uitgelaten dames een kaartspel speelt, loopt de koffiejuffrouw tegen een vlakke hand aan. Onhoorbaar worden enkele woorden uitgewisseld. Er wordt geschud. Geknikt. De vrouw met de sinaasappelkleurige pony loopt onverrichter zake met de thermoskan nog altijd in haar hand geklemd naar achteren, om niet veel later met een fles lichtmousserende wijn en een koeler terug te keren. Het ontbijtbuffet een dek lager is amper opgeruimd. Welkom op de m/s Carelia, bestemming Rusland.

Tijdens mijn verkenning op de Finse passagiersboot, die vroeg in de morgen uit de haven van Lappeenranta is vertrokken, had ik hier en daar al aanwijzingen van een naderend spektakel gevonden. Op het tafeltje waaraan de dames hun zojuist verorberde ontbijt nu met wijn wegspoelen, staat een doos met tamboerijnen te wachten en op de balie van het koffiecornertje ligt een stapel mapjes met Finse songteksten klaar. Ook de gitaar, de microfoon en de standaard met bladmuziek in de hoek van het dek, met daarboven een fotoportret van een kale man genaamd Keorke, liet daar geen twijfel over bestaan. Wanneer ik Keorke uiteindelijk zelf beneden in levende lijve op de trap zijn veters zie strikken, weet ik het zeker: Dit wordt een heerlijk knullige, vijf uur durend boottocht vol Finse meezingers. En lichtmousserende wijnen.

Om maar meteen een misverstand uit de wereld te helpen: Niet alle passagiers van de m/s Carelia hebben vandaag ingecheckt om aan de fles te gaan. Een groot deel van de reizigers maakt simpelweg gebruik van de passagiersboot omdat je, zij het voor de duur van maximaal 72 uur, zonder visum Rusland in kunt. Die wederzijdse regeling - veel Russen kiezen er andersom voor om via Finland verder Europa in te trekken - is al jaren mateloos populair bij reizigers. Vorig jaar verwelkomde de m/s Carelia in de zomermaanden namelijk maar liefst 43 verschillende nationaliteiten aan boord.

De Finse passagiers daarentegen kiezen meestal voor de eendaagse excursie naar Vyborg, de eindbestemming van de m/s Carelia en bovendien een havenstad waaraan zij veel dierbare herinneringen koesteren. De stad, die in het verleden al vaker op Zweeds, Fins en Russisch grondgebied lag, werd in 1940 uiteindelijk samen met andere delen van Karelië volgens de Vrede van Moskou toegevoegd aan de Sovjet-Unie. Tienduizenden Finnen moesten noodgedwongen hun geboortegrond verlaten en hun heil in noordelijker gelegen gebieden in Finland zoeken. Voor veel van de passagiers is de boot daarom een ticket naar het verleden, naar de plek waarover zij door ouders en grootouders vroeger veelvuldig hebben horen vertellen.

Terwijl Keorke en zijn Finse aanhang intussen zijn overgestapt van zachtjes neuriën op luidkeels zingen en de koffie definitief lijkt te hebben plaatsgemaakt voor alcohol, passeren we de laatste sluis op het Finse gedeelte van het Saimaa-kanaal. Het Finse gedeelte ja, want door datzelfde vredesverdrag in 1940 kwam bijna de helft van het in totaal 43 kilometer lange kanaal ineens op Russisch grondgebied te liggen. De handel over het kanaal kwam in de daaropvolgende jaren nagenoeg stil te liggen en het Russische gedeelte raakte in verval. Er waren uiteindelijk drie ingrediënten nodig om het kanaal nieuw leven in te blazen: de Finse president Urho, zijn Russische collega Chroetsjov en een dampende sauna. Na hun bezoek aan dit traditionele Finse stookhok schudden de twee staatsleiders elkaar in 1963 naar verluidt tevreden de hand. Er werd besloten dat Finland het Russische gedeelte, na een opknapbeurt, voor de duur van vijftig jaar zou leasen, een verdrag dat vorig jaar met nog eens vijftig jaar werd verlengd.

Op het bovenste binnendek loopt de temperatuur inmiddels ook hoog op. De lichtmousserende wijn lijkt zijn uitwerking niet gemist te hebben, want het houten meubilair is door de passagiers deels aan de kant geschoven en op het tapijt zakken de vijftigers en zestigers met blosjes op hun wangen lichtjes door de knieën terwijl hun armen als roeispanen in het luchtledige spartelen. Dansen zoals dat toen in de jaren zeventig ging, maar dan een stuk minder geolied. Wanneer ik vlak voordat we in Vyborg zijn aangekomen opnieuw Keorke tegen het lijf loop, vraag ik hem of we ’s avonds op de terugweg ook een optreden kunnen verwachten. ‘Reken maar van ja’, antwoordt de kale zanger, ‘Maar dan komt er helemaal geen koffie aan te pas.’

Het vliegveld van Lappeenranta, het eerste en tevens oudste van Finland, is met Ryanair te bereiken. Voor meer informatie over Lappeenranta en de verschillende visumvrije bootreizen naar Rusland kijk op www.gosaimaa.com. (funded by the European Regional Development Fund).

Geschreven door Dirk Wijnand de Jong

Gratis reisvoorstel Rusland

Heb je interesse in een reis naar Rusland? We helpen je graag om deze reis naar jouw wens samen te stellen. Reisbureau Reisgraag.nl scoort een 9+ in reviews, we zijn lid van ANVR, SGR & Calamiteitenfonds en we hebben al meer dan 12,5 jaar ervaring. Vul hieronder jouw wensen in voor jouw vakantie naar Rusland, dan sturen we je gratis een voorstel op maat.