Sodade in Kaapverdië!

Bestemming: A. Sal (Kaapverdië) , B. São Vicente , C. Santo Antão
Periode: september 2016
Vervoer: Vliegtuig
Accommodatie: Hotels

Een Reisverslag van 16 dagen Kaapverdië, 3 eilanden en 1 koppel.

Met Cesaria Evora, wat google zoekacties en een reisboek als referentie gingen we op pad. Drie eilanden in 16 dagen, een strak maar niet krampachtig reisschema lag uitgestippeld. We hadden een avondvlucht vanaf Schiphol met een (zeer) korte transfer op Lissabon richting Sal, onze eerste bestemming van Kaapverdië.
Het was de eerste reis samen naar een bestemming buiten Europa. Zo spontaan als we elkaar hebben ontmoet in (nota bene) café Thuys te Amsterdam, zo spontaan kozen we Kaapverdië als reisbestemming buitenshuis. Gezonde zenuwen en spanning dus tijdens het wachten bij de gate op Schiphol. Mijn vriendin heeft wat last van vliegangst en ik van mensen die in de rij staan voor niets. Om deze fobieën, waarbij de laatste helaas nog niet erkend is door de wetenschap, weg te spoelen met twee glazen ‘sterk’ in de lucht: ‘Op de vlieggoden en een behouden vlucht!’
Bij vertrek hadden we te maken met een kleine vertraging. Zoals vroeger bij een onverwachte overhoring het angstzweet je uit kon breken, gebeurde dit ons nadat we twee uur onderweg waren. Met het totale tijdverschil van zes uur ten opzichte van NL in ons achterhoofd probeerden we te rekenen of we door de vertraging überhaupt genoeg tijd hadden om de transfer op Lissabon te halen. Ik heb zelf nog steeds ieder half jaar grootse moeite met het concept zomer/wintertijd, laat staan dat ik 10km in de lucht met een vermoeid hoofd en vliegtuigvoedsel als brandstof helder kan nadenken. Helaas, het rekenen en de paniek bleek gegrond, maar daar zo direct meer over.

Het spannende van een avond of nachtvlucht is niet alleen dat je met hoge snelheid door een geheel zwart luchtruim raast. De spanning zit ook in de verassing die je de volgende ochtend wacht wanneer je ontwaakt in vers daglicht op je bestemming. De gedachte dat je afreist naar een paar stippen ‘midden’ op de Atlantische Oceaan ter grootte van de Waddeneilanden maakt het nog mysterieuzer. Je vergeet de mensen in het vliegtuig en samen waan je je groot avonturiers in een 2-zits propellervliegtuig op weg naar onontdekt terrein.
Wij hebben het vliegtuig richting Sal vanaf Lissabon in een laf drafje, enthousiast aangemoedigd door een Portugese grondstewardess, gehaald. Aangekomen op Sal bleek onze bagage te hebben besloten om achter te blijven en nog een nacht te genieten van het prachtige Lissabon. Gelukkig zijn we zo bijdehand geweest om de basics in onze handbagage mee te nemen. Lees: snorkelspullen, een camera en leesvoer. In combinatie met een werkende pinpas een meer dan oké vakantie survival kit. Ware het niet dat we rondliepen in ons Hollandse najaar kloffie en niet bepaald waren afgestemd op tropisch temperaturen en bijkomende luchtvochtigheid.

Moe en klam van de avondwarmte die, ondanks het saggerijn van de vertraagde backpacks, echt heerlijk aanvoelde, stapte we in een taxi richting Santa Maria. In dit stadje op Sal zouden wij in ieder geval de eerste vier nachten slapen. Met Kaapverdische klanken uit de autoradio, de warme wind suizend langs onze oren, zaten we samen hand in hand op de achterbank turend naar de sterren op weg naar het hotel Les Alizes. Romantiek komt in vele vormen, blijkbaar ook zonder gordel op onverlichte wegen met 120 k/m per uur in een Nissan uit 1984.

Sal

Bij het ontwaken konden vanaf ons balkon Santa Maria direct zien voor wat ze is. Een plek met toeristische ambities zonder daadkracht. En juist die combinatie maakte het leuk, eerlijk en ergens ook wel gezellig. In het centrum krijg je het gevoel dat je beland bent in een moderne piraten enclave. Een mix van relaxte surfers, vrolijke gelukszoekers, verveelde locals en schimmig postkoloniaal Portugees volk zorgden samen met de roodverbrande toeristen voor een vermakelijke gemeenschap met een rauw randje. Dit zag en voelde je ’s avonds laat terug bij een bezoek aan een lokale bar. Onder het genot van livemuziek en beneveld door bier en rum vond deze gemeenschap elkaar op de dansvloer. Vrolijkheid en spanning gaan samen op en onder in deze kroegen na 00:00.

Overdag waren we de eerste drie dagen veel op het strand te vinden. Heerlijk zacht wit zand en tropisch warm water maakt dat je werkstress en Nederland snel vergeet. ’s Avonds slenterde we op slippers door het stadje op zoek naar eten. Heerlijk vers gevangen en gegrilde vis met rijst en aardappel is de basis en past perfect bij de omgeving. Slenteren klinkt vaak wat lui en negatief. Maar een volleerd slenteraar weet dat het je op plekken kan brengen waar je normaal niet komt. Zo liepen we op de derde avond tegen een gratis openlucht bioscoop aan op twee meter van de zee. Met een slaperig hoofd tussen de lokale kinderen onder de volle maan een film kijken ergens heel ver weg van huis voelde alsof de missie van vakantie vieren al was geslaagd.
Op de een na laatste dag op Sal zijn we door Elsiss meegenomen op een privé tour over heel het eiland Sal. Alle (vijf) hoogtepunten van het eiland hebben we van dichtbij kunnen bekijken. Het voelt altijd wat knullig zo’n geprogrammeerde tour. Maar soms is het best lekker om je mee te laten voeren door iemand die de mensen, de plek en het eten goed kent. Het Blauwe Oog, haaien spotten en de zoutmijnen zijn op Sal oprechte bezienswaardigheden. De mensen van Sal zijn er trots op en alleen daarom al het bezoeken waard. Omarm de toerist in jezelf op Sal, blijf er niet te lang en schakel gewoon wat versnellingen terug. Doe je dat niet dan kan Sal aanvoelen als een teleurstelling wanneer je op zoek bent naar actie en avontuur (surfers buiten beschouwing gelaten).

Maandag (weer een avondvlucht) vlogen we, vijf dagen na aankomst, met de lokale vluchtmaatschappij TACV in minder dan een uur door naar het tweede eiland van onze reis. Na wat last-minute geregel om onze bagage mee te krijgen stegen we op. Wederom de duisternis in op weg naar een onzichtbare en voor ons onbekende bestemming: São Vicente.

São Vicente

Van het vliegveld, vernoemd naar Cesaria Evora, werden we door een oldtimer en zijn oldtimer Mercedes naar ons hotel gebracht. Weer zaten we nieuwsgierig op de achterbank de duisternis in te staren. In de verte zag je de vele lichten van Mindelo, de tweede stad van Kaapverdië, opdoemen. Overigens viel ons beiden op dat het, ondanks de leeftijd, de best onderhouden en schoonste taxi tot op heden was. Er klonk zacht en bescheiden klassieke muziek uit de krakerige speakers. De oude taxichauffeur neuriede mee terwijl hij ons meevoerde door de bochten richting het centrum.
Mindelo staat bekend om haar nachtleven en livemuziek. Bij aankomst in ons hotel werd dit imago direct bevestigd. Twee jongens speelde in het café van ons hotel een eigen versie van het bekende ‘Sodade’. Dit Kaapverdisch lijflied werd met name bekend door de vertolking van (volks)zangeres Cesaria Evora.
Uitgeblust van de dag en reis, dronken we een biertje op het terras van ons verblijf, Casa Café Mindelo. In de wetenschap dat er iedere avond livemuziek werd gespeeld, trokken we ons terug in onze kamer en besloten we de dagen erna het nachtleven in te duiken.

De zonovergoten en kleurrijke straten van Mindelo nodigen uit om ze te ontdekken. Met camera en een fles water op zak, gingen we op pad. De stad is voor Kaapverdische begrippen groot maar het centrum is meer dan goed te belopen. De lokale markten zijn vol leven, handel en exotische goederen. Na vijf dagen zon, zee, strand en toeristen is het heerlijk om het stadsleven in te duiken.

Die avond hebben we bij Pica Pau gaan eten. Een restaurant op Madurodam schaal met plaats voor hoogstens tien mensen. Wat betreft sfeer en beleving is het meer dan het bezoeken waard. Vergeelde briefjes aan de muur van mensen over heel de wereld die er heerlijk hadden gegeten en de eigenaar persoonlijk bedankte. Helaas werden we deze avond vergezeld door twee extra, ongenodigde, tafelgenoten. De kakkerlak die aanschoof wisten we vriendelijk door te sturen naar een tafeltje achter ons. De dode vlieg onder de vis op het bord bleef langer plakken. Te lang… Sfeer en beleving kan veel goedmaken maar een (ouderwetse) vlieg in het eten verpest waar ook ter wereld je eetlust. Terug in het hotel hebben we de vieze smaak weggespoeld met ijskoud Strela Kriola, heerlijk Kaapverdisch bier.

Het einde van de wereld bereiken met een Aluguer, we hadden het niet voor mogelijk gehouden maar op de 3e dag op São Vicente is het ons toch gelukt. Aluguer is de naam voor de busjes die het lokale transport van goederen en mensen regelt. Bij gebrek aan een uitgebreid openbaar vervoer netwerk is dit een prima oplossing. Voor gemiddeld twee euro wordt je afgezet in het volgende dorp. Het vraagt daarnaast ook een juiste mix van geduld en assertiviteit. Geduld omdat niemand, ook de chauffeer, weet hoe laat je vertrekt. Assertiviteit omdat je plaats met evenveel plezier wordt vergeven aan een emmer vol verse geitenkaas. Onze bestemming op die dag was São Pedro, een klein vissersdorp ten noorden van Mindelo.
São Pedro voelt zodra je uitstapt als het laatste bastion van beschaving voordat de zee de horizon volledig inneemt. Ook al waren we samen, de donkere wilde rotsen, zwart/wit gekleurd zand en opstuivende golven geven je een desolaat gevoel. Na een prachtige wandeling langs het strand dronken we iets bij een restaurant met uitzicht op zee. De plek was idyllisch en de stilte heerlijk maar de eenzaamheid van de Franse eigenares deed je doen afvragen hoe en waarom je op zo’n plek belandt en blijft. Als volleerde Aluguer gebruikers wachtten we geduldig op het laatste busje terug naar Mindelo. Op de weg terug hadden we beiden een weeïg gevoel in onze maag. Ongetwijfeld was het ook de overweldigende plek die dit gevoel veroorzaakte maar het bleek toch met name een voorbode voor drie dagen ziek zijn.

De details besparen we de lezer graag. We hebben door onze malaise drie avonden achter elkaar wel mee kunnen genieten van de livemuziek direct beneden onze kamer in het café. En elke avond hoorden we weer een andere vertolking van ‘Sodade’. Sodade blijkt een zeer moeilijk woord om internationaal te vertalen, overigens in hetzelfde rijtje als het Nederlandse woord ‘gezelligheid’. De betekenis van Sodade kan worden gezocht in de richting van heimwee of weemoed. Een letterlijke vertaling bestaat dus niet maar als we gedurende ons verblijf op Kaapverdië iets van Sodade hebben gevoeld, is het tijdens die drie dagen ziek zijn geweest, verlangend naar beterschap.

Na die dagen frequent wc-bezoek en een wedstrijd plafond staren, deed de antibiotica haar werk en voelden we ons sterk voor de boottocht naar Santo Antão. Overigens wel een gok omdat goede medische zorg op dit eiland ontbreekt. Maandagmiddag om 14:00 meerden we af en vertrokken op de pruttelende veerboot richting Santo Antão, dat gedurende ons verblijf op São Vicente door ons was bestempeld als ‘King Kong Island’. Vanaf São Vicente zijn de bergen van Santo Antão namelijk zichtbaar maar altijd in nevelen gehuld. Dit gaf Santo Antão iets mysterieus en avontuurlijks.

Santo Antão

In de haven van Porto Novo zou Jerry ons ophalen voor een verblijf van vier dagen in Casa das Ilhas. Ik heb zelden zo’n vriendelijk gezicht gezien als het gezicht van Jerry. Nog uitgeput van het ziek zijn, is het ontmoeten van een vriendelijk gezicht, dat niets anders zegt dan ‘alles komt goed’, een heerlijk onthaal. Eenmaal in de Aluguer van Jerry reden we het bekende rondje om zoveel mogelijk mensen en/of goederen op te pikken richting het volgende dorp. Gedurende de rit van anderhalf uur naar ons verblijf keken we onze ogen uit. We hadden King Kong Island bereikt en konden nu met eigen ogen zien wat onze fantasie had voorspeld. Puntige rotsen en vulkanisch gesteente afgewisseld met groene vlakten en steile kliffen aflopend in een azuurblauwe zee. Onze fantasie had geen loopje met ons genomen, het was werkelijk prachtig.

Naarmate onze tocht verder naar het westen langs de kust vorderde, werden de valleien groener en steeds meer tropisch. De droge warmte maakte plaats voor vochtige hitte en we werden omringd door palmbomen, bananen en papaja’s. Casa das Ilhas lag te midden van al dit groen op een helling zo’n 40 minuten lopen de Paul vallei in. De koelte van de avond zette in, terwijl we onze backpacks uitpakten en genoten van de vogels en insecten die ons welkom heette met hun lijflied. Ergens wel prettig dat niet wéér Sodade klonk maar compleet willekeurig gezoem en getjilp. Om 19:00 konden we aanschuiven met de rest van de gasten bij het heerlijke eten dat de Belgische eigenaresse, Katelijne, serveerde. Na het maken van een plan voor de volgende dag zijn we die avond omgeven door totale rust en prachtige natuur om 21:00 in slaap gevallen.

De vallei is vol leven. Niet alleen de natuur maar ook de mensen in deze streek hebben heel de vallei betrokken. De enige weg voert samen met de rivier van begin tot eind langs de vele gekleurde huisjes, werkplaatsen, schooltjes en winkels. Aan het einde van de vallei, uitmondend in de zee ligt een verzameling huisjes wat moet doorgaan als het echte dorp. We hebben daar in de vier dagen echter minder leven gezien dan in de vallei zelf. De eerste volle dag op Santo Antão hebben we in alle rust de vallei verkend en op prachtige plekken uitgerust, gegeten en gedronken. Toerisme is hier niet dus je moet jezelf vermaken en dat is, zeker ten opzichte van Sal, echt heerlijk.

Wederom klonk om 19:00 de ‘gemeenschapsbel’ voor het eten en hebben we met de overgebleven gasten ’s avonds ervaringen uitgewisseld en plannen gemaakt voor onze laatste ‘hele’ dag op Santo Antão. Met volle buik, uitkijkend over de vallei en omringd door sterren een beetje suffen in je plastic stoel; heel veel meer hebben we die avond niet gedaan en heel veel meer is ook niet nodig op deze plek. Het voelde wel als een kleine overwinning dat we deze avond pas om 21.30 in slaap zijn gevallen.

Op woensdag om 10:00 stapten we in de aluguer richting Ribeira Grande om door te reizen naar Ponta do Sol. Vanuit dit dorp zijn we een wandeling begonnen die we de rest van ons leven niet meer vergeten. We volgden een slingerend kust pad dat per bocht enkele meters in hoogte steeg. Het pad was pittig maar zeker te doen. Toch verbaasde we ons over het gemak waarmee de lokale bewoners van alle leeftijden ons fluitend tegemoet kwamen of voorbijliepen. Meanderend langs de kust kwamen we steeds dichter bij ons doel: Fontainhas. En al was elk nieuw uitzicht om de volgende bocht het fotograferen waard, de vallei en ligging van dit bergdorp is werkelijk adembenemend. De kleurstelling is echt uniek: Groene planten op donkerrode aarde, pastelkleurige huisjes en een gitzwart zandstrand dat wordt omgewoeld door een knalblauwe zee.

Tijd om terug te gaan. Het hoogtepunt, letterlijk en figuurlijk, lag bij deze achter ons. Nog een nacht goed slapen en een korte wandeling door de vallei om daarna in de middag de boot naar São Vicente en in de avond het vliegtuig naar Sal te pakken. De laatste dag op Kaapverdië hebben we ingevuld zoals we zijn begonnen. Nog één keer languit op het strand, dobberen in zee en ’s avonds een afsluitend diner in het maanlicht.

Kaapverdië is romantisch, avontuurlijk, open, kleurrijk en wild. We hebben ‘maar’ drie van de acht bewoonbare eilanden bezocht. De exacte betekenis van Sodade zullen we misschien nooit helemaal begrijpen, maar het verlangen om terug te gaan moet toch in de buurt komen.

Geschreven door Maarten Molhoek

Gratis reisvoorstel Kaapverdië

Bekijk onze reizen naar Kaapverdië

Heb je interesse in een reis naar Kaapverdië? We helpen je graag om deze reis naar jouw wens samen te stellen. Reisbureau Reisgraag.nl scoort een 9+ in reviews, we zijn lid van ANVR, SGR & Calamiteitenfonds en we hebben al meer dan 12,5 jaar ervaring. Vul hieronder jouw wensen in voor jouw vakantie naar Kaapverdië, dan sturen we je gratis een voorstel op maat.