Stedentrip naar Krakau

Bestemming: A. Krakau (Polen)
Periode: mei 2016
Vervoer: vliegtuig, fiets
Accommodatie: Airbnb appartement
Organisatie: KLM

De Malediven, Chili, Azoren, de Italiaanse Amalfi kust, Ibiza... Op onze lijst met vakantiebestemmingen prijken wel 100 geweldige plekjes waar mijn vrouw en ik ooit nog naartoe willen. Elk jaar proberen we er één of twee af te strepen, zodat alle locaties zijn doorgestreept als wij oud en versleten zijn. Eigenlijk een onmogelijke missie, want jaarlijks worden er net zoveel namen aan de lijst toegevoegd. Dit voorjaar (van 3 tot en met 8 mei 2016) ging er een streep door de Poolse stad Krakau.

We wisten dat het een boeiende en bruisende stad is, waarbij je jezelf makkelijk enkele dagen kunt vermaken. Nou ja, misschien is vermaken niet helemaal het juiste woord als je denkt aan de wrede geschiedenis van deze stad. De stad ligt op een uurtje afstand van het dodelijkste vernietigingskamp op aarde: Auschwitz. En ook in de stad zelf gebeurde genoeg weerzinwekkends tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een stad met zo’n bloederige geschiedenis en toch de grootste trekpleister van Polen? Ook wij willen Krakau en Auschwitz zien en voelen en eigenlijk zou iedereen het moeten bezoeken. Juist nu het nationaal populisme weer hoogtij viert in grote delen van Europa.

Op 3 mei vlogen mijn vrouw en ik met de KLM richting Polen en een paar uur later kwamen we aan in een mooi appartement, geboekt via Airbnb. Al vrij snel voelden we ons thuis in deze grote stad. Ons appartement zat precies tussen het oude centrum en de Joodse wijk Kazimierz in. Deze wijk is tegenwoordig een pelgrimsoord voor orthodoxe Joden uit de wereld, maar toeristen krijgen hier niet veel van mee. Voor hen is het een populaire hippe spot: met veel restaurants, hotels, clubs en barretjes.

We hadden van tevoren al een bezoek aan Auschwitz gereserveerd, toepasselijk op 4 mei. In de vroege ochtend werden we opgehaald en een uurtje later kwamen we aan. Kippenvel toen we het terrein betraden. Ladingen bussen kwamen aan, het was dringen bij de ingang en ook een koptelefoon ophalen viel niet mee. Duizenden toeristen kwamen zo’n beetje op hetzelfde moment aan. Ondanks deze invasie aan geïnteresseerden was de sfeer die daar hing zeer indrukwekkend. Je kon bijna over de hoofden lopen, maar toch was iedereen stil en respectvol.

Onze gids was waarschijnlijk nog maar net in dienst. Weinig mensen zo zenuwachtig gezien als deze jonge meid, ze zei vaker “uh” dan ik me kon voorstellen. Alles wat ze vertelde, stond ook beschreven op de vele bordjes. Antwoord op de meeste vragen had ze niet. Later hoorde ik dat ze voor de vakantieperiode zo’n beetje iedereen aannemen die enigszins Engels kan praten. Toch werd ons al snel duidelijk wat voor gruweldaden er plaatsvonden in dit kamp.

Verreweg de meeste gevangen die aankwamen per trein werden doorgaans direct de gaskamer ingestuurd. Een op de vijf mensen werd geschikt bevonden om te werken en bleef dus nog even leven. Niet heel lang, want gemiddeld leefde een gevangene 3 maanden in Auschwitz. De gaskamers draaiden op volle toeren, 24 uur per dag. Een geoliede machine om zoveel mogelijk Joden af te kunnen maken.

Er werden medische experimenten uitgevoerd op Joden. Met name tweelingen waren populair hiervoor, want hiermee had de arts goed vergelijkingsmateriaal. Organen werden zonder verdoving uit mensen gehaald, chloor werd in ogen gegooid en er werd getest met zenuwgas. Zyklon B (het gas dat in de gaskamers gebruikt werd) is dan ook ontwikkeld in Auschwitz. Als een gevangene probeerde te ontsnappen, dan werden al zijn of haar celgenoten publiekelijk gedood. Dit moest de andere gevangen op andere gedachten brengen.

Het kamp is zó enorm groot, je kan je er eigenlijk geen voorstelling van maken hoe massaal mensen werden afgemaakt. Het slachthuis is tegenwoordig een stuk humaner dan een concentratiekamp in de Tweede Wereldoorlog was. We werden er echt stil van en konden onze tranen niet bedwingen.

Toiletten voor de tienduizenden gevangenen

Ook in Krakau zijn er meer dan genoeg verhalen te vertellen waar iedereen stil en verdrietig van wordt. Zo hadden wij een fietstour geboekt waarbij veel verteld werd over de stad en haar historie.

Er werden genoeg mooie en grappige verhalen verteld, bijvoorbeeld de legende van de Draak van Wawel: een sprookje over een Poolse vorst die een draak verslaat. Tot op de dag van vandaag spuwt deze draak vuur, ongeveer eens per kwartier gaat de gaskraan bij de grote gietijzeren draak kort open. Krakau heeft een mooie, oude binnenstad met prachtige kerken, universiteitsgebouwen, parken, huizen, etc. Gelukkig is deze stad redelijk ongeschonden uit de oorlog gekomen, hierdoor is Krakau een terechte toeristische trekpleister.

Interessant wordt het in de Joodse wijk en in de wijk Podgorze. In de Joodse wijk wonen nu nog maar 200 joden, in 1939 waren dit er 65.000. In 1941 werden de Joden de binnenstad uitgejaagd en moesten ze in de getto Podgorze wonen. Het leven van een Jood was hier niet veel waard: zonder pardon werden mensen op straat gedood, baby’s werden uit huizen gegooid of er werden meerdere kinderen met 1 kogel doodgeschoten. Waarom? Om kogels te sparen...

In dezelfde wijk staat ook het Schindler museum. Een must see volgens onze gids. Alhoewel het museum meer ging over Krakau in de oorlog dan over de lijst van Schindler, bleek het zeker een bezoek waard. Voor de derde keer in een paar dagen hoorden we de meest vreselijke verhalen over wat mensen elkaar kunnen doen.

Ondanks de interessante maar harde geschiedenisverhalen, hadden we ook zin in vrolijkheid. En dat is bijzonder goed mogelijk in Krakau. Je merkt aan alles dat het een bruisende studentenstad is. De vele terrassen zitten vol, de prijzen zijn uitstekend, het bier en de wodka vloeien rijkelijk. In een grote tuin was een soort biertuin gecreëerd. Met een biertje in de hand en met het zonnetje op ons bolletje was het hier bijzonder goed toeven. Dit was niet het enige terras dat de moeite waard was, vanwege het uitstekende weer hebben we zo’n beetje elke dag ontbeten en gedineerd in de zon op een terras. We hadden weliswaar een keuken in ons appartement, maar we hebben nooit iets voor onszelf klaargemaakt.

Verder kun je in deze stad prima uitgaan, met name in het weekend zijn er volop feestjes die je kunt bezoeken. Er is een speciale app voor uitgaan in Krakau en hiermee is in één oogopslag te zien wat er allemaal te doen is en wie er naar toe gaan. Hiermee kan je dus feestjes uitzoeken waar een wat ouder publiek op af komt (wij zijn ook niet meer de jongste…).

De laatste dag van ons bezoek hadden we nog wat tijd over. Op TripAdvisor zagen we iets spannends voorbij komen met hoge waarderingen: Lost Souls Alley. Een spookhuis voor volwassenen. Voor een habbekrats wilden we wel zien of wij hier bang van konden worden. Met enkele andere toeristen werden we de eerste kamer ingeduwd. Daar sta je dan, met z’n zessen in een compleet donkere kamer waar de geur van benzine hangt. In tegenstelling tot de spookhuizen op de kermis of in de Efteling zie je het zogenaamde gevaar in de Lost Souls Alley echt niet aankomen. Elke kamer (zo’n twaalf in totaal) is zenuwslopend. Na de laatste kamer lach je je angst er af. Een aanrader voor iedereen die zegt dat spookhuizen niet eng zijn.

Krakau vonden wij een van de leukste maar ook een van de meest confronterende stedentrips die we tot nu toe gemaakt hebben. Het contrast is enorm, aan de ene kant bruist Krakau van de gezelligheid, aan de andere kant laat je een traan vanwege pijnlijke geschiedenisverhalen. En juist dat contrast zorgt er voor dat je je hier niet snel verveelt. Deze stad moet je bezoeken, voordat je oud en versleten bent.

Geschreven door Floor Sleeking

Gratis reisvoorstel Polen

Heb je interesse in een reis naar Polen? We helpen je graag om deze reis naar jouw wens samen te stellen. Reisbureau Reisgraag.nl scoort een 9+ in reviews, we zijn lid van ANVR, SGR & Calamiteitenfonds en we hebben al meer dan 12,5 jaar ervaring. Vul hieronder jouw wensen in voor jouw vakantie naar Polen, dan sturen we je gratis een voorstel op maat.