Bezienswaardigheden in Leipzig

gratis reisvoorstel aanvragen

De stad Leipzig
De stad Leipzig

Leipzig is een Duitse stad gelegen in de deelstaat Saksen. Vanaf Berlijn is het een uur rijden met de auto naar deze stad. Leipzig wordt de stad van de muziek genoemd. Je vindt er veel culturele hoogstandjes voor muziek- en kunstliefhebbers maar naast muziek en kunst heeft deze stad nog meer te bieden. Je vindt in de stad traditionele cafés, je kunt winkelen in de historische binnenplaatsen, je kunt meer te weten komen over de geschiedenis uit de Duitse Democratische Republiek (DDR) tijd en er zijn uitgebreide voorzieningen om een dagje te ontspannen. Kortom Leipzig is een stad die een bezoek waard is.

Tip: Leipzig en omgeving te voet verkennen is een hele goede optie. Je ziet het in dit filmpje!


Gratis reisvoorstel aanvragen

Muziekstad

Leipzig staat bekend als muziekstad en dat is niet voor niets. Het hart van de muziekgeschiedenis wordt gevormd door de grote componisten die er gewoond en gewerkt hebben. Onder andere de componisten Johann Sebastian Bach, Richard Wagner, Clara en Robert Schumann en Albert Lortzing hebben geleefd in deze stad. Maar naast belangrijke componisten zijn ook de concerten van Leipzig noemenswaardig. Zo worden de concerten van de Gewandhausorchester jaarlijks door meer dan 200.000 muziekliefhebbers bezocht. Onder leiding van dirigenten als Arthur Nikisch en Felix Mendelssohn wordt de naam van het orkest hoog gehouden. Sinds 2018 is Andris Nelsons de dirigent. Daarnaast gaat de operatraditie van Leipzig terug tot het jaar 1693. Hierbij horen ook het Leipziger Ballet en de Muzikale Komedie. Er zijn regelmatig optredens van internationale orkesten die je kunt bezoeken in het operagebouw. Dankzij de vele muziekfeesten zoals het Bachfeest, de Wagnerfeesten, het a-capellafestival en de jazz-dagen laat de stad zien een echte muziekstad te zijn. In de stad is er een speciale muziekroute die je kunt bewandelen, genaamd: Leipziger Notenspur. Tijdens deze route kom je de oorspronkelijke woonplaatsen en werken van wereldberoemde musici en componisten tegen. Deze route is ongeveer vijf kilometer lang.

Bach monument bij St Thomas Kirche Leipzig
Bach monument bij St Thomas Kirche Leipzig

De Porsche fabriek 

In Leipzig kun je een exclusieve blik achter de schermen krijgen in de fabriek van Porsche. Ga voor een rondleiding door de fabriek en kom meer te weten over het productieproces van deze luxe auto's. De tour duurt ongeveer anderhalf uur en is toegankelijk vanaf zestien jaar. Iedere Porsche maakt een eerste testrit op het circuit van de fabriek. Als je in een Porsche wil rijden op het circuit van de fabriek is dat zeker mogelijk. Je kunt een rit boeken en daarmee de rondleiding in de fabriek afronden. Tevens kun je de rondleiding combineren met een heerlijk buffet of iets bestellen van de kaart. Vanuit het restaurant kun je genieten van een goed uitzicht op het circuit.

Reisexpert Reisgraag.nl

  • Zekerheid ANVR, SGR en Calamiteitenfonds
  • 9,8 in 543 klantenreviews
  • Veel kennis & ervaring
Gratis reisvoorstel aanvragen

Stasi museum Runde Ecke en het Citizens Committee

In het gebouw waar de Stasi (Ministerie voor Staatsveiligheid) veertig jaar lang haar hoofdkwartier had, zit nu het herdenkingsmuseum Runde Ecke. Waar zich vroeger de kantoren van Stasi-medewerkers bevonden, kunnen toeristen nu informatie krijgen over de functie, geschiedenis en methoden van de Stasi. Het Citizens Committee heeft geprobeerd om de omgeving zo authentiek mogelijk te houden voor bezoekers. Er zijn nog steeds kabelgoten en oude radiatoren te vinden in het Runde Ecke museum. Het Citizens Committee is ontstaan in 1989 tijdens de Peaceful Revolution. Het Commitee staat voor vrijheid en democratie. Het Citizens Committee wil informeren over de geschiedenis, adviseert slachtoffer van de DDR-dictatuur en is er voor het behoud van plaatsen waar de communistische staat haar macht uitoefende.

Runde Ecke gebouw
Runde Ecke gebouw

De Spinnerei 

In het jaar 1907 was de Spinnerei de grootste katoenspinnerij in Europa. In 1992 begon de ontmanteling van de spininstallaties in het industriële complex. Dit was ongeveer honderd jaar na de bouw van deze katoenspinnerij. Na de ontmanteling begonnen verschillende kunstenaars een ruimte te huren in de enorme spinnerij van 70.000 vierkante meter. Hiermee waren ze de pioniers van de Spinnerei als artistiek centrum. Inmiddels zijn er meer dan honderd studio's te vinden in de Spinnerei. Dankzij de kunstenaars die er werkten was het mogelijk om ook muzikanten, dansers, architecten, schilders, ontwerpers en handelaars aan te trekken naar de Spinnerei. Eind 2004 is de Spinnerei erg bekend geworden als een centrum voor artistieke mensen en in 2005 werden er nieuwe tentoonstellingen in galerijen gehouden. Je kunt in deze oude katoenspinnerij een rondleiding boeken zodat je alles komt te weten over de Spinnerei en laat je verrassen door de prachtige tentoongestelde kunst.

Reisgraag.nl is aangesloten bij de ANVR, SGR en Calamiteitenfonds. We staan voor kwaliteit en doen alles voor onze klant. We scoren een 9,6 in reviews.

Heb je vakantieplannen? Vraag dan een gratis reisvoorstel aan gemaakt door een expert.

Kerstmarkt

Duitsland is het land van vele mooie kerstmarkten. De eerste kerstmarkt werd in de vijftiende eeuw gehouden in Leipzig. De markt is beroemd geworden door jarenlange traditie in combinatie met een heerlijk culinair aanbod. Met maar liefst 250 kramen is de kerstmarkt in Leipzig een van de mooiste en grootste van Duitsland. Voor kinderen is de kerstmarkt ook een aanrader aangezien ze kunnen knutselen en bakken tijdens een workshop op de Augustusplatz en omdat de kerstman aanwezig is. Tijdens de kerstmarkt kun je mooie muziek verwachten. Op de kerstmarkt spelen fanfares en de beroemde J.S. Bach Muziekschool houdt concerten in verschillende kerken van Leipzig. De kerstmarkt is geopend van eind november tot kerst.

Kerstmarkt in Leipzig
Kerstmarkt in Leipzig

Reviews over Reisgraag.nl

Reisgraag.nl scoort een 9,8 in 543 klantenreviews op TrustPilot en op Google.

Ilona

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (8 december 2025)
10

Wij hebben een fantastische reis naar Mauritius gehad, mede dankzij het uitstekende werk van het team van Reisgraag. Hun uitgebreide kennis, snelle communicatie en zorgvuldige afhandeling van alle ...

Marlies

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (6 december 2025)
10

Onze ervaring met Reisgraag.nl was geweldig! Wij hadden contact met Chantal en zowel vooraf als tijdens onze reis werd er goed met ons meegedacht. We kregen steeds snel een reactie op onze vragen e...

Andre Immerzeel

Bestemming: Bonaire
Google (5 december 2025)
10

Heeeeel mooi resort op Bonaire: Chogogo. Vrij nieuw allemaal met mooie, nette en complete inventaris op de kamer. Verder buiten ook alle voorzieningen aanwezig met ook mooi strand en veel kleurrijk...

mark heijnis

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (4 december 2025)
10

Erg fijne eerste ervaring met Reisgraag. Onze reis naar Mauritius was goed gepland, er is geluisterd naar onze wensen, en ze waren tijdens onze reis ook nog benieuwd naar onze ervaringen. Ze zijn o...

Peter Bell

Bestemming: Mauritius
Google (3 december 2025)
8

Voor strandvakantie is het beslist 5 sterren . Voor een rondreis is er 1 minpunt de ophaaltijd is niet gecoordineerd met de vertrektijd uit het hotel hierdoor ontstaan lange wachttijden. Klasse hot...

D.R.

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (26 november 2025)
10

Reisgraag - Lana - heeft met constant meedenken en steeds actief aanpassen ons echt ontzorgd en een geweldige vakantie op Mauritius geboden! Ook meegedacht qua financiën.

Jenny Dank

Bestemming: Egypte
Trustpilot (18 november 2025)
10

Er is heel goed geluisterd naar onze wensen. Het persoonlijke kontakt met het personeel van Reisgraag, is ontzettend fijn! De reisbescheiden zijn volledig met een handgeschreven kaartje erbij! Wij ...

Tonnie van Thiel

Bestemming: Polen
Trustpilot (29 oktober 2025)
10

Waren van plan naar Polen te gaan. Met vrienden naar reisbureau in Ravenstein gegaan. Die hebben voor ons gezocht waar wij naar vroegen. Dag naar Auswith en Birkenau. Dag naar de zoutmijnen. En dag...

fam joepie

Bestemming: Mauritius
Google (28 oktober 2025)
10

Dit reisbureau heeft een prachtige reis voor ons georganiseerd naar Mauritius. Wij werden zeer vlot en zeer bekwaam geholpen. Ook toen wij tijdens onze reis noodgedwongen een beroep op hen deden, w...

De Nes

Bestemming: Hurghada
Trustpilot (28 oktober 2025)
10

Ik heb heel wat sites gecheckt op prijs , en kwam deze keer bij reisgraag uit voor een vakantie naar Hurghada. Vanaf het begin was de communicatie perfect via email. Ook was er contact via whatsapp...

Ed

Bestemming: Dubai/ Malediven
Trustpilot (15 oktober 2025)
10

Dit reisbureau erg betrouwbaar. We hebben onze reis uit laten zoeken door Reisgraag omdat je overal wel aangesloten zijn. Ben erg tevreden over hun. Aantal optie aangegeven, daar hebben ze goed op ...

Wietske

Bestemming: Egypte
Trustpilot (14 oktober 2025)
10

We boekten bij Reisgraag een reis naar Egypte voor twee personen. Er werd goed meegedacht en er werden goed afgestemde voorstellen gedaan. Vervolgens was alles van A tot Z geregeld; van gunstige vl...

Lambert van Genugten

Bestemming: Ijsland
Trustpilot (14 oktober 2025)
10

Prima service, volop meedenkend met klant. Fijne nazorg

Annemiek Zwartkruis

Bestemming: Griekenland
Google (7 oktober 2025)
10

Hele fijne vakantie gehad, mede dankzij team Reisgraag. Er is goed geluisterd naar onze wensen, regelmatig geinformeerd of alles goed was. Top

H. Wagemakers

Bestemming: Egypte
Trustpilot (7 oktober 2025)
10

Wij zijn weer ontzettend goed geholpen door reisbureau Reisgraag.nl Sneller reacties, goed geluisterd naar onze wensen, goede communicatie. Dankjewel voor het ontzorgen!

Henk Schoenmakers

Bestemming: Griekenland
Google (2 oktober 2025)
10

Wederom een goed geregelde vakantie. Nu naar Paralia Griekenland. Fijn hotel qua ligging, personeel en faciliteiten. Daags voor dat we gingen kregen we van het team van Reisgraag een berichtje "fij...

Bastiaansen

Bestemming: Malediven
Trustpilot (28 september 2025)
10

Goed advies, meedenken om wensen te verwezenlijken. Belangstelling als je weggaat, er bent en als je terugkomt. Persoonlijk. Reisgraag is NIET een standaard reisbureau. Zij zijn zowel adviserend, m...

Ina Wessel

Bestemming: Griekenland
Trustpilot (24 september 2025)
10

"Zoals altijd in zeer goed overleg en snel, een super fijne reis geboekt via ons vertrouwde reisbureau Reisgraag". We zijn erg blij met de vakbekwaamheid en vriendelijke benadering voor en tijdens ...

Robert Mol

Bestemming: Porto
Trustpilot (22 september 2025)
10

Mooie trappentrip in Porto gehad via Reisgraag.nl, super service, meer dan goede hotel suggestie, minden in het centrum. Het actieve uitgaansleven speelde zich 350 trappentreden naar beneden af, ko...

Desiree van de Belt

Bestemming: Valencia
Trustpilot (8 september 2025)
10

Samen met onze 2 zonen een aantal dagen naar Valencia geweest ivm ons 25 jarig huwelijksjubileum. Mede door Reisbureau Reisgraag werden deze dagen mooie herinneringen. Ook het contact of alles naar...

Lizette de Kleijn

Bestemming: Cruise
Trustpilot (1 september 2025)
10

Duidelijke informatie. Behulpzaam en vriendelijk. Staan voor je klaar.

michiel van Zijl

Bestemming: Wales
Trustpilot (1 september 2025)
8

Wales in een week Mooie accommodaties, afwisselende omgeving . Alle facetten, kustplaatsen, glooiend landschap, etc. Wel even doorrijden soms, wegennet is is echt anders dan in Nederland!

She

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (30 augustus 2025)
10

Dankzij Reisgraag was de reis naar Mauritius een droomvakantie! Vanaf het eerste contactmoment werd er goed geluisterd naar onze wensen en kregen we duidelijke adviezen. Het reisbureau dacht echt m...

Bennie

Bestemming: Langkawi
Trustpilot (19 augustus 2025)
10

Twee jaar geleden hebben wij een droomreis geboekt naar Langkawi (Maleisië)via reisbureau reisgraag. Omdat deze droomreis boven onze verwachtingen was hebben we afgelopen jaar weer een reis geboekt...

Antoine

Bestemming: Bali
Trustpilot (19 augustus 2025)
10

Weer een hele fijne vakantie op Bali en Gili Trawangan (aanrader!) gehad. Reisgraag heeft voor ons weer de juiste hotels en vluchten geboekt. 2 weken voor vertrek kwamen we tot ontdekking dat er bi...

Dirk de Bruijn

Bestemming: -
Google (18 augustus 2025)
10

We zijn heel erg tevreden over Reisgraag. Deze zomer was onze eerste vakantie via Reisgraag. We hadden een prettig contact met Monica. Ze had onze wensen goed op een rij en heeft een paar opties aa...

Sevrien

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (17 augustus 2025)
10

Via Reisgraag een reis naar Mauritius geboekt. Eigen wensen werden snel ingepast in het programma, zodat een mooie gepersonaliseerde reis werd samengesteld. Uiteindelijk waren vluchten, accommodati...

Ronald van Weijenburg

Bestemming: -
Google (11 augustus 2025)
10

Voor de eerste keer hebben wij via Reisgraag.nl een reis geboekt, en dat is ons enorm goed bevallen. Er werd vanaf het begin goed naar onze wensen geluisterd en alles is helemaal naar onze verwacht...

Maurice van schaijk

Bestemming: -
Google (11 augustus 2025)
10

Reis graag is een top reisbureau wij zijn niet zo bekend met een reis boeken maar reis graag heeft het van a tot z geregeld en als je vragen had dan reageer zij meteen en lossen ze het op ze zijn g...

Michiel Peters

Bestemming: -
Google (1 augustus 2025)
10

Wij hebben al vele vakanties geboekt bij Reisgraag, zowel dichtbij als verder weg. Telkens hebben ze goede tips en prachtige locaties voor ons gevonden. Ook wordt er altijd super snel gereageerd en...

Marianne van der Heijden

Bestemming: -
Trustpilot (24 juli 2025)
10

Al een aantal reizen geboekt bij Reisgraag. Dit bevestigt al onze tevredenheid over dit reisbureau. In het uitzoeken van de reis is er goed geluisterd naar onze wensen, waar wij dan een keuze uit k...

Manuela

Bestemming: Noorwegen
Trustpilot (21 juli 2025)
10

We zijn helemaal tevreden over onze prachtige rond reis naar Noorwegen 🇳🇴 die we hebben laten maken door reisbureau Reisgraag.nl. Alles goed georganiseerd, makkelijk met inchecken in de hotels. De ...

Bianca Peters

Bestemming: -
Trustpilot (17 juli 2025)
10

Goede opties aangeboden, alle reisbenodigheden toegestuurd en betrokken gebleven tijdens de reis. Reisgraag is makkelijk en laagdrempelig bereikbaar. Reizen zonder knoop in je maag...reis met Reis...

Bo Kruis

Bestemming: -
Google (14 juli 2025)
10

Een erg goed en vriendelijk reisbureau! Goede communicatie vanuit hun en snel makkelijk bereikbaar. Wij hebben erg fijne vakantie gehad

doortje scheerder

Bestemming: -
Trustpilot (11 juli 2025)
10

Geweldig reisbureau ze doen echt alles voor je op vakantie krijg je nog een berichtje of alles goed gaat ik zou dit reisbureau voor iedereen aanbevelen er is geen betere te vinden.

Marcel Janmaat

Bestemming: Mauritius
Google (4 juli 2025)
10

Bij Reisgraag onze huwelijksreis geboekt naar Mauritius. Heb voorstel gehad voor 2 weken, perfecte uitleg hoe en wat. Kleine aanpassingen gedaan en wij hebben van een geweldige vakantie gehad. Kan ...

Erik de Jonge

Bestemming: Schotland
Google (3 juli 2025)
10

Via Reisgraag.nl een reis geboekt door Schotland. Onze wensen voor 21 dagen met verschillende verblijfplaatsen leverde snel een bruikbare offerte en uiteraard bevestiging op. We zijn gestart in New...

Sandra De moor

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (30 juni 2025)
10

geweldig team! Duidelijke communicatie, fijne afhandeling van bijboeken huurauto, reisbescheiden etc. We hebben een fantastische vakantie gehad, met een heerlijk hotel!

Astrid Smarius

Bestemming: -
Google (29 juni 2025)
10

Erg enthousiast over dit reisbureau. Tijdens het boeken van de reis ontving ik advies van zeer ervaren medewerkers. Tijdens de gehele reis bleven de medewerkers contact houden ivm omgeboekte vlucht...

Dhr. zielhorst

Bestemming: Puglia
Trustpilot (18 juni 2025)
10

Goed kontakt met Reisgraag en vakkundig geholpen.Zeer welwillend om eea aan te passen na ontvangst reisvoorstel.Heel goede verblijven geselecteerd ,welke ons ook een dag voor aankomst contacten om ...

aam

Bestemming: -
Trustpilot (17 juni 2025)
10

Zeer prettige en adequate communicatie. Duidelijke vragen en goed geluisterd naar onze wensen. Direct een prima voorstel op maat. We waren tevreden over de gekozen vluchttijden, autoverhuur. Prima ...

David van Sorgen

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (10 juni 2025)
10

Reisgraag: In 1 woord fantastisch! Ik heb als een verrassing de huwelijksreis naar Mauritius geboekt met de hulp van in mijn geval Chantal. Ze heeft mij fantastisch geholpen met alle vragen, ook om...

Henk Schoenmakers

Bestemming: -
Trustpilot (5 juni 2025)
10

Weer een fijne vakantie gehad nu in Alcudia Mallorca. Uiteraard weer geregeld door het team van Reisgraag, ons inmiddels al jaren vast reisbureau. Waarom steeds terug bij Reisgraag? Zij hanteren dé...

Dhr Veldman

Bestemming: -
Trustpilot (2 juni 2025)
10

Wederom voor de 10e keer een onvergetelijke vakantie geboekt. Dit keer naar Punta Cana in de Dominicaanse Republiek. Alles was prima en tot in de puntjes geregeld. Eigenlijk zijn wij niets anders g...

Robert Mol

Bestemming: -
Trustpilot (31 mei 2025)
10

Het leuke van dit reisbureau is de ongedwongen service, met snelle en goede adviezen voor je nieuwe reis naar een gezellig oord. Wij ondervonden dit met onze recente reis naar Rimini, via Bologna. ...

Frank Peeters

Bestemming: Kaapverdie
Trustpilot (17 mei 2025)
10

Wij maken geregeld gebruik van de diensten van Reisgraag. Ze zijn altijd bereid je het als reiziger zo comfortabel mogelijk te maken. Daarbij is op de administratie niets aan te merken, deze is alt...

Joke Zillig

Bestemming: Mauritius
Trustpilot (13 mei 2025)
10

De hulp en informatie door reisgraag voldoet prima. Je krijgt netjes op tijd alle beloofde informatie, maar wordt er niet mee doodgegooid. Bovendien is de informatie en het contact persoonlijk en e...

S Tabak

Bestemming: Sardinie
Trustpilot (12 mei 2025)
10

Reisgraag had fantastisch hotel voor ons geboekt op Sardinie. Altijd behulpzaam bij iedere vraag die je hebt. Fijne communicatie

Rob Kooijman

Bestemming: -
Trustpilot (6 mei 2025)
10

Ik boek mijn reizen zowel zakelijk als prive al enige jaren via Reisbureau Reisgraag. Het team zorgt altijd voor een snelle opvolging van je aanvragen, zijn goed bereikbaar en het aanbrengen of aan...

Suzanne

Bestemming: -
Trustpilot (12 april 2025)
10

Reisgraag heeft ons wederom super goed geholpen om een droomvakantie te creeren voor, tijdens en na de reis blijven ze een vinger aan de pols houden hoe het gaat. En dan staat er ineens een heel ...

Bart Oomens

Bestemming: Mauritius
Google (4 april 2025)
10

Mijn reis heeft plaatsgevonden van 17 Mrt 2025 to 30 Maart 2025 naar Mauritius. De ervaring met Reisgraag.nl vindt ik zeer aangenaam en correct. Snel antwoordt op vragen voor de reis en alles goed ...

Lambert van Genugten

Bestemming: Spanje, Barcelona
Trustpilot (1 april 2025)
10

Eerlijk reisadvies. Prima appartement en omgeving. Rekening houdend met de specifieke wensen klanten.

Ina Wessel

Bestemming: Canarische eilanden
Trustpilot (27 maart 2025)
10

We zijn weer terug van een heerlijke 8-daags cruise op de Canarische eilanden, geboekt bij Reisbureau Reisgraag. Naar aanleiding van een eigen ervaring van een van de medewerkers van het reisbureau...

Frank Peeters

Bestemming: Griekenland, Kos
Trustpilot (24 maart 2025)
10

Ik reis graag en het liefste wel met Reisgraag.nl Natuurlijk kun je zelf ook online boeken, maar hun kennis, kunde en enthousiasme is onovertroffen. Niets is teveel en als er een probleem is, wordt...

Kelly Neubauer

Bestemming: Mauritius
Google (20 maart 2025)
10

We wouden graag op reis naar Mauritius. Ik organiseer vaak al mijn reizen zelf maar wegens tijdsgebrek nam ik contact op met reisgraag.nl en ik denk dat ik het voortaan ook telkens aan hen zal over...

Marco Wildenbeest

Bestemming: Fuerteventura
Google (16 maart 2025)
10

Zeer prettig reisbureau met aardig en behulpzaam personeel. Vragen worden snel beantwoord en er wordt goed meegedacht. Ook tijdens de reis en na de reis aandacht voor de klant. We boeken onze volge...

Judy de Willigen-Nijskens

Bestemming: Gambia
Google (11 maart 2025)
10

Wij wilden naar Gambia. Daar waar we naar Thailand en Vietnam alles zelf geregeld hadden, durfden we dat niet naar Gambia. Uitgekomen bij reisbureau Reisgraag. En zelfs gekozen voor een groepsreis....

Accommodatietip

Een leuke accommodatie om tijdens de vakantie in Leipzig te verblijven is Victors Residenz-Hotel Leipzig. De kamers van het hotel zijn stijlvol ingericht en overal in het hotel beschik je over wifi. Het hotel is direct gelegen tegenover het centraal station van Leipzig. Met het openbaar vervoer bereik je snel alle plekken in het centrum. Daarnaast biedt het hotel een geweldige keuken waar je heerlijk kunt eten.

Victors Residenz-Hotel Leipzig
Victors Residenz-Hotel Leipzig

Tip: combineer Leipzig met de prachtige stad Dresden. In dit filmpje zie je er meer over! We maken graag een gratis offerte voor je !

Offerteformulier

Vertel ons uw vakantie wensen. Onze reisexperts maken gratis en vrijblijvend een reisvoorstel op maat.

 ANVR, SGR, Calamiteitenfonds
 9,8 in 543 klantenreviews
 Persoonlijk contact met expert

Uw gegevens

* = verplicht. Privacy beleid is van toepassing

Geef als eerste een cijfer voor dit artikel

0,0

Gerelateerde artikelen